Necrologie Veronica Hazelhoff: Pijn kreeg een eigen personage

Als onbekenden vroeger nieuwsgierig informeerden naar de ziekte van haar moeder, duurde het altijd even voor Eva Hazelhoff (39) begreep wat er bedoeld werd. Had Veronica soms griep, was ze verkouden? Dan schoot het haar te binnen: ze heeft reuma. Eva was er als kind aan gewend dat ze tussen twee en vier uur stil moest zijn, omdat haar moeder dan rustte. En ze wist dat alle potjes in huis losse deksels hadden, zodat Veronica die met haar vergroeide handen toch open kon krijgen. Maar Eva zag haar moeder nooit als een zieke vrouw.

Zo had Veronica het zich ook voorgenomen toen ze op haar 25ste reuma kreeg: ze wilde haar dochter van twee een zo normaal mogelijke jeugd bezorgen. Ze klaagde nooit over de constante pijn, maakte er liever harde grappen over. Veronica deed er alles aan om er mooi uit te zien; als het even kon ging ze in het ziekenhuis aangekleed óp de dekens liggen. En ze nam alle lichamelijke hindernissen bij het verwezenlijken van haar droom: schrijfster worden.

Veronica groeide op tussen de boeken, in het huis in Groenekan waar ze tot haar dood is blijven wonen. Haar vader, vertegenwoordiger van een uitgeverij, bracht stapels nieuwe boeken mee, die Veronica gretig las. Zodra ze kon, schreef ze zelf ook verhalen. Ze was pas acht toen haar inzending voor een verhalenwedstrijd van de VARA won en door Paulus de Boskabouter op de radio werd voorgelezen.

Hoewel ze ook in haar tienertijd bleef schrijven, kwam het niet bij Veronica op er haar beroep van te maken. Bovendien hadden haar ouders besloten dat ze naar de kunstacademie zou gaan. Daar leerde ze Jan Hazelhoff kennen, met wie ze later trouwde en de bovenetage van haar geboortehuis betrok. Beneden woonde haar moeder. Alleen, want haar vader stierf toen Veronica zeventien was.

Pas op haar 33ste besloot Veronica aarzelend een poging te wagen schrijfster te worden. Haar moeder forceerde de eerste serieuze stap, door een verhaal op te sturen aan de jeugdrubriek van Vrij Nederland. Het werd geplaatst en niet lang daarna, in 1981, verscheen Veronica’s eerste kinderboek ‘Nou moe!’. Het werd meteen bekroond met een Zilveren Griffel.

In de tien jaar erna publiceerde ze jaarlijks een boek, vaak over opstandige kinderen met een scherpe tong. Voor de jeugd kon ze recht uit haar hart schrijven, zei ze vaak. Maar dat nam niet weg dat ze veel aandacht besteedde aan de verfijning van haar stijl. Ze wilde sober en kernachtig schrijven. Haar manuscripten waren vaak zo uitgebeend dat ze van haar uitgever niet hoefde te schrappen, maar juist moest uitbreiden.

Privé ging het Veronica minder voor de wind. In 1993 scheidde ze van haar man. Enkele jaren daarna bleken haar gewrichten zo beschadigd dat ze elk jaar een operatie moest ondergaan. Het schrijven ging steeds trager, doordat ze niet meer met haar vingers kon typen.

Maar ze dacht er niet over om te stoppen: met behulp van twee stokjes schreef ze stug door. Voor haar was verdwijnen in een verhaal de enige manier om aan de pijn te ontsnappen. Daarom wilde ze ook niet over reuma schrijven. Haar uitgever vroeg er wel eens naar. Dan zei ze: ‘Dat komt wel, als ik de juiste toon te pakken heb.’ Die moest nuchter zijn, vol humor en toch kwetsbaar, maar zeker niet larmoyant. Uiteindelijk lukte het haar in ‘Bezoek van Mister P.’ (2007), haar laatste en meest persoonlijke boek.

Van de pijn maakte ze een op zichzelf staand personage. Dat deed ze in het echt ook als ze een hevige aanval had, om hem buiten zichzelf te plaatsen. Dan zong ze op de wijs van ‘The Sound of Silence’ van Simon en Garfunkel in plaats van ,,Hello Darkness My Old Friend: ,,Hello Pain, My Old Friend."

Een paar weken geleden belandde Veronica met hartproblemen in het ziekenhuis. Er werd besloten eerst haar rug en nek opnieuw vast te zetten en daarna iets aan het hart te doen. Maar de operatie leidde tot een opeenstapeling van complicaties. Ze hield het nog lang vol, voor Eva en haar twee kleinkinderen. En omdat ze bang was voor de dood. Ze overleed in haar slaap. Kort daarvoor had ze aan Eva gevraagd: ,,Is het dan nu tijd voor de famous last words?" Daar moesten ze allebei nog om grinniken.

Veronica Hazelhoff, geboren op 22 februari 1947 in Groenekan, stierf op 1 juli 2009 te Utrecht.

Lees ook het interview met Veronica Hazelhoff op deze website.