 |
Groot nieuws was het: de Hengelose debutante Marieke Nijkamp (30) bereikte met haar in het Engels geschreven jongerenroman 'This Is Where It Ends' de bestsellerlijst van de New York Times.
Vanuit de perspectieven van vier jongeren vertelt Nijkamp over een schietpartij op een Amerikaanse highschool. Geen origineel onderwerp: alleen in Nederland verschenen hierover al 'Doorgeschoten' van Mirjam Mous, 'Moordvrienden' van Natasza Tardio en het vertaalde 'Hate List' van Jennifer Brown.
Wel nieuw is dat Nijkamps boek zich helemaal afspeelt tijdens de 54 minuten waarin het bloedbad zich voltrekt. Geen aanloop, geen nasleep. Dat zet het verhaal onder hoogspanning, als lezer beleef je alles vanaf de eerste rij mee. Geen pretje, want Nijkamp beschrijft plastisch hoe schutter Tyler (17) het hele boek lang tientallen schoolgenoten en leraren koelbloedig vermoordt.
Nijkamp laat nauwelijks ruimte voor reflectie, terwijl haar onderwerp erom smeekt. Ze probeert dat te ondervangen door de vier jongeren al tijdens het drama te laten nadenken over Tylers beweegredenen en hun mogelijke eigen aandeel in zijn ontsporing, maar dat komt ongeloofwaardig over. En nog wel meer is weinig aannemelijk, trouwens. Dat tieners zonder blikken of blozen ogen van doodgeschoten mensen sluiten. Of de grappige toon die twee vrienden 'ondanks alles' tegen elkaar aanslaan. En de romance die opbloeit tussen twee gespannen tieners.
Flashbacks van de jongeren, onder wie Tylers zus Autumn en zijn ex-vriendin, moeten het verhaal bodem geven. Maar daarin lanceert Nijkamp nog meer onuitgediepte ellende. Een gehandicapte broer, een zus in oorlogsgebied, een dementerende moeder, een heimelijke lesbische relatie, een verkrachting (absurd kort aangestipt): ze hebben het maar moeilijk, deze jongeren.
De moeder van Autumn en Tyler is verongelukt en sindsdien worden ze mishandeld door hun alcoholistische vader. Daarom beging Tyler zijn gruweldaad: hij voelde zich verlaten en wilde dat de wereld hem nooit zou vergeten.
Tel daarbij op een weliswaar vlotte, maar alledaagse stijl die een enkele keer wat melodramatisch klinkt en je hebt een pageturner, die vooral blijft hangen dankzij het schokkende onderwerp en niet de literaire behandeling daarvan.
Marieke Nijkamp: This Is Where It Ends Sourcebooks Fire; 285 blz. € 16,49. Vanaf 15 jaar.
NB: in september 2016 verscheen bij HarperCollins Holland de Nederlandse vertaling: '54 minuten'.
|