Bert en Bart redden de wereld - Tjibbe Veldkamp

'Met anti-Zurgh vernietigingswapens!'
Door Bas Maliepaard

Trouw Boeken, 8 oktober 2011

Vorige

Dat een Kinderboekenweekgeschenk van Tjibbe Veldkamp verrassend zou worden, lag in de lijn der verwachtingen. Hij rekt de grenzen graag een beetje op. Soms die van de vorm, zoals in zijn prentenboeken over Agent en Boef, bijna slapstick op papier. Maar ook die van de inhoud: zijn puberboek ‘Tiffany Dop’ gaat bijvoorbeeld over een dertienjarig meisje dat zwanger wil worden.

In het Kinderboekenweekgeschenk komen die twee zaken samen. De vorm is anders dan gebruikelijk: vierkanter, grote letters en véél stripachtige plaatjes, waarmee het duidelijk mikt op een slecht lezende doelgroep. En hoewel Veldkamp het in een interview in Trouw ontkende, drijft hij inhoudelijk wel degelijk de spot met onze gefeminiseerde samenleving.

,,Bert en Bart waren jongens”, luidt de eerste zin en daar draait het om in dit boek: de broertjes zijn vooral géén meisjes! Jongens houden van andere dingen, zoals schieten op denkbeeldige ruimtewezens met een gootsteen-plopper en een stofzuigerbuis! Of liever gezegd: Anti-Zurgh vernietigingswapens!

Moeder Viola – geestig over the top neergezet als hun vijand - wil dat haar zoons lief zijn en pakt de wapens af. Ze krijgen ze alleen terug als ze samen met haar elfjes schilderen, een ‘vlinderdans’ doen en bomen knuffelen. Juist als Bert en Bart ontwapend zijn, landt er een ruimteschip op het dak van hun huis. De Zurghs blijken te bestaan en hebben hun zinnen gezet op de vernietigingswapens.

De bijbehorende illustratie tekent de humor van Kees de Boer, die naadloos aansluit op de tekst. Bert en Bart staan op hun dooie gemak toe te kijken hoe de angstaanjagende aliens het ruimteschip verlaten. ,,Ik ben de gevreesde Zurgh Zargh”, zegt hun aanvoerder. ,,Ik ben Bart,” zei Bart. ,,Cool ruimteschip.” Die droge humor is nog grappiger dan de overdrijving in het verhaal.

Wie verwacht dat het nu echt spannend wordt, komt bedrogen uit. Veldkamp houdt het vooral lollig en dat is ergens wel jammer. Want als je dan toch een jongensboek maakt, pak dan ook door en schuw een vette explosie of een bloedstollende achtervolging niet! Veldkamp is bij uitstek een schrijver die drama en humor prikkelend kan combineren. Nu eindigt het komische verhaal met een brave moraal. Bert en Bart leren de Zurghs dat ‘doen alsof’ net zo leuk is als het echte werk. Jongens spelen wel gewelddadige spelletjes, maar ze menen het niet hoor! Een flauw slot voor een verder prettig tegendraads geschenk.
 
Tjibbe Veldkamp: Bert en Bart redden de wereld. Ill. Kees de Boer. CPNB, Amsterdam. ISBN 9789059651319; 95 blz. Vanaf 8 jaar.

Lees ook de recensies over andere boeken van Tjibbe Veldkamp:

   Er staat ook een interview met Tjibbe Veldkamp op deze website.
 

© Bas Maliepaard 2023 | Disclaimer | Ontwerp - pmsmt