 |
"Ouders verlaten je niet nadat hun dienst erop zit. Maar hulpverleners wel. Klootzakken wel.” Billy (14) zit al acht jaar in een kindertehuis, samen met zijn halfbroertje en -zusje, de tweeling Louie en Lizzie (9). Zijn stiefvader mishandelde Billy, zijn moeder was altijd te dronken om in te grijpen.
Het resultaat: een onhandelbare jongen, die het vertrouwen in de wereld volkomen is kwijtgeraakt, erop los slaat, vernielingen aanricht en spijbelt. "Er zijn inmiddels genoeg dossiers over mij om een huis voor mij en de tweeling te kunnen bouwen.”
De Britse debutant Phil Earle schreef dit boek op grond van zijn ervaringen als begeleider in een kindertehuis. Dat merk je aan zijn bewonderenswaardige inlevingsvermogen. Earle begrijpt rotjongens als Billy en weet dat begrip op de lezer over te brengen zonder hun gedrag te vergoelijken.
Behoedzaam legt hij steeds meer van Billy’s traumatische verleden bloot en laat hij zien dat de ontspoorde jongen heus nog wel gevoel heeft. Voor de tweeling is Billy één en al liefde en zorgzaamheid en dat maakt hem ondanks alles sympathiek. ’s Avonds zit hij bijvoorbeeld voor hun kamerdeur tot ze slapen, ’s nachts mogen ze bij hem in bed kruipen als ze bang zijn. Hartverwarmende scènes.
Als de tweeling wordt teruggeplaatst bij zijn opgekrabbelde moeder, maar hij zelf in het tehuis moet blijven, stort zijn wereld in. Ontroerend hoe hulpverlener Ronnie in die periode steeds meer tot hem doordringt. Aanvankelijk moet Billy niks van ‘de klootzak’ hebben, maar langzaamaan ziet hij in dat de man om hem geeft. Ook sluit hij vriendschap met zijn klasgenoot Daisy, die zichzelf snijdt. Van haar verleden vangen we hier slechts een glimp op, maar Earle schreef over haar het (nog onvertaalde) ‘Saving Daisy’, dat een tweeluik vormt met ‘Billy’.
Jammer dat de vertaling van deze rauwe jeugdroman zoveel te wensen overlaat. De oorspronkelijke tekst is in de verleden tijd geschreven, de Nederlandse versie in de tegenwoordige tijd; een onnodige aantasting van het origineel. Het boek zit bovendien vol anglicismen en alle vloekwoorden zijn door de christelijke uitgeverij verwijderd of braafjes gecensureerd: ‘Zalig f***ing kerstfeest’. Navraag leert dat Earle met dat laatste heeft ingestemd, maar Billy’s opstandige stem klinkt daardoor net iets minder authentiek dan in het Engels.
Phil Earle: Billy. Vertaald uit het Engels door Hilke Makkink. Callenbach, Utrecht. 224 blz. € 16,95. Vanaf 14 jaar.
|