 |
"Een ADHD’er zo’n opdracht geven, wat is dat nou voor pedagogische bullshit?” Ivan (15) zit in een ‘afkortingenklas’, zijn klasgenoten hebben ADD, PDD-NOS, OCD of, zoals hijzelf, ADHD. Hun docent heeft een onmogelijk jaarproject bedacht: ze moeten een boek schrijven. "‘Een bóék?’, riep Babs, die zo dyslectisch is als een deur, en die ‘deur’ waarschijnlijk nog steeds schrijft als ‘duer’.”
Uit protest kalkt Ivan bovenaan zijn blaadje de titel ‘Dat stomme boek’. Hij is niet van plan het te gaan schrijven, tot zijn manische vader (stand-up comedian) na een optreden plotseling verdwijnt. Daarop neemt zijn moeder neemt Ivan en zijn kleine zusje Zus in haar oude Volvo mee op een bizarre roadtrip door Duitsland, langs de plaatsen waar vader zich misschien ophoudt. Ivan maakt een reisverslag, dat uiteindelijk ‘dat stomme boek’ moet worden.
Tiny Fisscher schreef eerder vooral chicklit, maar verrast nu met een intrigerende jongerenroman. Geen literair hoogstandje, wel een boek dat in het vlot leesbare genre onder meer opvalt vanwege de humor en authentieke puberstem. In elke zin is Ivan een moderne tiener, die vaak een opstandige toon aanslaat, bijdehante jongensgrappen debiteert en die soms ook onbeholpen zijn onzekerheid toont. Bijvoorbeeld als het om zijn fantasieën over klasgenote Anna gaat (‘hormoonshit, weet je’).
In de associatieve manier waarop hij zijn verhaal vertelt, klinkt bovendien mooi de rusteloosheid in zijn hoofd door. "Ik associeerde al ver voor ik wist wat dat woord betekende.” Droeg de kleuterjuf rode nagellak, dan marcheerde er meteen een optocht van rode dingen door zijn hoofd.
Maar het interessantste aan dit boek is dat je al snel het gevoel bekruipt dat er iets niet klopt aan Ivans reisverslag. Het zit in zinnetjes die je moeilijk kunt plaatsen. Bijvoorbeeld als Ivan vlak voor vertrek een fotolijstje bekijkt: "Ik had liever gehad dat die foto daar helemaal nooit had gestaan.” Waarom? Wie staat er op die foto?
Ook de vage sms’jes die zijn moeder van zijn vader krijgt en de toevalligheden tijdens de reis blijven je bezighouden. Waarom komen ze zoveel dood en ongeluk tegen?
In het laatste hoofdstuk bekent Ivan de lezer op een dwaalspoor te hebben gezet. Zijn ontroerende verantwoording had meer ruimte en diepte mogen krijgen, maar desondanks wil je het boek meteen opnieuw lezen om te kijken welke hints je hebt gemist.
Tiny Fisscher: Dat stomme boek. Van Holkema & Warendorf, Houten. 159 blz. € 14,99. Vanaf 13 jaar.
|