Hoewel het immigratiedebat Nederland al jarenlang beheerst, verscheen er niet één behoorlijk jeugdboek over dat thema. Dat is tekenend, vindt Edward van de Vendel: literaire jeugdauteurs schrijven te weinig over wat jongeren van nu écht meemaken. Om dat te bevorderen, initieerde hij de Slash-reeks: een serie gebaseerd op waargebeurde levensverhalen van bijzondere jongeren. Drie keer per jaar moet er een Slash-boek verschijnen, steeds geschreven door een andere auteur.
Zelf bijt Van de Vendel het spits af met een onthutsende roman over de Afghaanse uitgeprocedeerde asielzoeker Anoush Elman (17). Althans, het leven van hoofdpersoon Hamayun is op zijn geschiedenis geënt. Net als Anoush zit Hamayun in havo 4 in Amersfoort, wil hij filmer worden en schrijft hij een toneelstuk over zijn vlucht uit Afghanistan. Dat dwingt hem de gebeurtenissen uit het verleden als filmpjes in zijn hoofd af te spelen.
Zo is de roman opgezet: als een verzameling films. Elk deel heeft een genretitel die past bij het verhaal. De 'documentary' is bijvoorbeeld het verslag van Hamayuns kinderjaren in Kaboel, die overschaduwd worden door het Talibanregime. Zijn vader is een 'vrije denker' en wordt daarom opgepakt. Als Hamayuns moeder hem heeft vrijgekocht, zit er maar één ding op: vluchten naar het westen (de 'roadmovie'). Het betekent dat Hamayun zijn hartsvriend Faisal moet achterlaten.
Inhoudelijk vertoont 'De gelukvinder' gelijkenissen met 'Ontsnapt aan de Taliban' van André Boesberg. Maar het heeft meer diepgang en stopt niet na de vlucht.
Ook in Nederland moeten Hamayun en zijn familie in angst leven. Ze raken verstrikt in de onmogelijke toelatingseisen van de Nederlandse overheid en zijn bang teruggestuurd te worden. Hamayun mist zijn vriend Faisal zo erg dat écht nieuwe vrienden maken niet goed lukt.
Maar het ergste is dat vreselijke 'onderweggevoel'. ,,Het gevoel dat de hele wereld huizen heeft, en werk en vrienden, rozen in de tuin en duiven op het dak. En dat wij uit die wereld weggeknipt zijn, gedeletet."
De poëet in Van de Vendel stelt zich in 'De gelukvinder' bescheiden op. Maar áls hij van zich laat horen, is het meteen raak. Hij geeft, meer dan alle krantenberichten bij elkaar, niet alleen een gezicht aan 'de asielzoeker', maar ook een hart. En daar word je stil van. Van de Vendel had gelijk: dit boek moest er nodig komen.
Bij dit boek is een trailer gemaakt. Bekijk het filmpje hieronder.
Lees ook de recensies over andere boeken van Edward van de Vendel:
