Een andere Elliot - Graham Gardner

'Eerst gepest, toen zélf een pestkop'
Door Bas Maliepaard

Trouw boeken, 15 december 2007

Vorige

Als je op de middelbare school om de verkeerde reden opvalt, ben je er geweest. Maar Elliot heeft ervaren dat níet opvallen ook fout is. Hoe meer hij op zijn vorige school in de massa probeerde op te gaan, hoe erger hij werd gepest. "Er zijn kinderen die op zoek zijn naar kinderen die proberen om niet op te vallen", constateert hij. Zij beginnen een fluistercampagne met smerige geruchten, lachen je uit en vervolgens slaan ze je in elkaar. Dát wil Elliot niet nog een keer meemaken. Nu hij naar een nieuwe school gaat, heeft hij de kans een cool imago te creëren.

De psychologische roman 'Een andere Elliot' staat vol schokkende, maar haarscherpe analyses van pestgedrag onder pubers. Interessant is vooral dat niet alleen de treiteraars onder de loep worden genomen, maar ook de slachtoffers. Dat tilt het verhaal meteen uit boven het zwartwit-niveau van het gemiddelde probleemboek. Hoewel Elliot bijna doodgeslagen is door zijn ex-schoolgenoten, spaart hij zichzelf niet in zijn overpeinzingen. Hij bedenkt dat pestslachtoffers niet om de terreur vrágen, maar er vaak wel lijdzaam op wachten. ,,Ze vallen op doordat ze niet proberen anders te lijken dan ze zijn."

Elliot doet dat op zijn nieuwe school wel: hij meet zich een hip kapsel aan, koopt nieuwe kleren, gaat bij de zwemploeg en zet een onverschillig masker op. Het werkt: hij hoort er bij. Maar dat geluk keert zich tegen hem als de 'Wachters' hem in het vizier krijgen.

Dat clubje megalomane ouderejaars probeert, geïnspireerd door het boek '1984' van George Orwell, macht over de leerlingen te krijgen. Als ware Big Brothers selecteren ze schoolgenoten 'die hun plaats niet kennen' en laten hen in elkaar slaan. Elliot is dit keer níet het slachtoffer. Hij wordt gevraagd om ook Wachter te worden.

De 'maagverkrampende doodsangst' die Elliot voelt, springt bijna over op de lezer. Gespannen volg je Elliots ontwikkeling van slachtoffer naar dader, die debutant Graham Gardner huiveringwekkend geloofwaardig opschrijft. De beklemming groeit nog doordat Elliot weet dat hij de Wachters niets kan weigeren: dan zou hij niet meer veilig zijn.

Meer nog dan over pesten, gaat 'Een andere Elliot' over de identiteitscrisis die ontstaat als mensen zich anders moeten voordoen dan ze zijn. De oorspronkelijke titel 'Inventing Elliot' dekt wat dat betreft beter de lading van het verhaal. Elliot ontdekt dat hij in elke situatie een ander masker op kan zetten, maar ook dat die uiteindelijk niet verenigbaar zijn. Hij moet kiezen wie hij is. De indringende beschrijving van dat proces zal zowel treiteraars als pestslachtoffers niet onberoerd laten.

Na dit knap uitgewerkte verhaal stelt de ontknoping lichtelijk teleur. Elliot overwint zijn angst, maar rekent niet zelf met de Wachters af. Hij rapporteert de misstanden op school aan de rector. Een realistisch einde misschien, maar Elliot wordt zo op de laatste bladzijde toch nog een beetje een klikspaan.


© Bas Maliepaard 2023 | Disclaimer | Ontwerp - pmsmt