 | 'Mama, waarom heb je geprobeerd papa te vermoorden?' Elke keer als de zestienjarige Ellen haar adoptiemoeder in de gevangenis opzoekt, probeert ze haar het antwoord op die vraag te ontfutselen. Maar een consistente verklaring voor haar daad geeft moeder niet. Ze spreekt verward en vertelt halve waarheden of hele leugens over een vreselijke jeugd en mishandeling door haar echtgenoot.
Het is aan Ellen om uit te zoeken wat er klopt van die verhalen en dat zorgt voor een zinderende spanning in 'Lieve leugens'. Zolang de waarheid niet boven tafel komt, kan ze haar ouders onmogelijk loslaten en verder gaan met haar leven. De raadsels waarmee het drama is omgeven staan haar volwassenwording in de weg. Ze houden Ellen zo bezig dat zelfs haar relatie met haar vriendje eronder lijdt. Door die aandacht voor Ellens problemen is 'Lieve leugens' behalve een whydunnit ook een indrukwekkende adolescentenroman.
Ellen besluit het web van leugens te ontwarren door haar vader, die sinds de moordaanslag verlamd is, te confronteren met de beschuldigingen van haar moeder. 'Je hebt haar geslagen en opgesloten in de kofferbak van de auto', zegt ze. Hoewel hij ontkent, bekruipt Ellen toch het akelige gevoel dat hij minder onschuldig is dan ze dacht.
De rauwe toon waarop die afschuwelijke twijfel wordt verwoord, grijpt je aan. Ellen is door de moordpoging diep verscheurd geraakt. Ze kan niet anders dan van haar beide ouders houden, van dader én slachtoffer. Toch moet ze voor haar gevoel een rechtvaardige keuze maken, bepalen wie écht schuldig is. Maar langzaamaan ontdekt ze dat de grenzen tussen goed en kwaad in de mens niet altijd even scherp te trekken zijn.
De Vlaamse auteur Brigitte Van Aken verrast. Ze stelt haar jeugdige lezers op de proef door ze een verwarrende psychologische puzzel voor te zetten. 'Lieve leugens' leest zoals Ellen haar zoektocht ervaart: ,,Ik ontrafel mijn verleden als een oude trui, maar verlies telkens weer de draad." Toch houdt Van Aken de aandacht met haar volwassen, beeldrijke stijl moeiteloos vast tot de laatste bladzijde.
Het enige bezwaar tegen 'Lieve leugens' is de gekunstelde manier waarop Van Aken Ellens dromen inzet als sleutels naar de waarheid. Veel hoofdstukken beginnen met fragmenten uit een droom, die vreemd genoeg herinneringen van Ellens moeder bevatten. Dat geforceerde geknutsel heeft Van Aken niet nodig. |