Sammie en opa - Enne Koens

'Spijbelen met opa'
Door Bas Maliepaard

Trouw Boeken, 7 september 2013

Vorige

Opa’s in kinderboeken zijn meestal lieve grijsaards die wel in zijn voor een filosofisch gesprekje met hun kleinkind. Sjoerd Kuypers Robin heeft zo’n grootvader, Marius uit het onlangs verschenen ‘Vlieg!’ van Marco Kunst ook. Maar de opa van Sam (9) uit het tweede boek van Enne Koens is uit ander hout gesneden en dat is een verademing. "Hou op, alsjeblieft, ik word er gek van", brult hij als Sam hem weer eens vermoeid met een spervuur (levens)vragen.

Deze opa is een vrolijke, onaangepaste avonturier - voormalig zeeman en vrachtwagenchauffeur - die in het bijzijn van zijn kleinzoon aan zijn billen krabt, scheten laat, zijn voeten op tafel legt, zegt dat hij gaat ‘pissen’ en zijn teennagels knipt met een nijptang.

Die ongemanierdheid is komisch en maakt hem bovendien authentiek en vooral minder braaf dan de andere boeken-opa’s. Zijn wijsheid is ook van nuchterder aard. Als Sam, die grotendeels bij hem woont, sip is over zijn matige schoolrapport, geeft opa hem de dag erop vrij en gaan ze samen, verscholen in een bosje, met een verrekijker zijn klas bespieden. Ietwat onbeholpen zegt opa: “Ik wou je laten zien dat we altijd denken dat alles wat we de hele dag doen heel belangrijk is, maar dat het, als je het van veraf bekijkt, veel minder belangrijk is. Snap je? Maar ik weet niet of dat wel gelukt is.”

Koens debuteerde in 2011 met de wat krampachtige jongerenroman ‘Vogel’, maar lijkt nu in haar element. ‘Sammie en opa’ is ontspannen geschreven, de dialogen lopen soepel en klinken natuurlijk en er zit een prettige gekte in het verhaal, doordat opa veel over zijn avonturen vertelt en dan graag een loopje neemt met de waarheid.

Hier pakt Koens met leesbaar plezier uit: opa beweert dat hij kan vliegen (en wil zelfs uit het raam springen om dat te bewijzen), zegt dat hij ooit na een schipbreuk urenlang naar de kust zwom en dat hij de zwerver uit het park al eerder ontmoet heeft toen die nog koning van een eiland in de Indische Oceaan was. Als Sam hem vraagt of alles echt gebeurd is, zegt hij: "Waar of niet waar is voor saaie mensen, Sam. Daar doen wij niet aan."

Zelfs als hij aan het eind op sterven ligt, beziet deze kwajongensopa het leven met een glimlach. Ontroerend en bemoedigend tegelijk.
 
Enne Koens: Sammie en opa. Moon, Amsterdam. 176 blz. € 14,95. Vanaf 8 jaar.

Lees ook de recensies over andere boeken van Enne Koens:

 

© Bas Maliepaard 2023 | Disclaimer | Ontwerp - pmsmt