 |
Carl is tien jaar en uitvinder: voor elk probleem heeft hij een oplossing. Ook voor de muizenplaag waar de opa van zijn buurmeisje Veerke last van heeft. Carl ontwerpt een aantal meedogenloze vallen, zoals een muizenguillotine en een pan met kokende olie waarin de knagers krokant worden gebakken.
Maar dat vindt Veerke onverdraaglijk. Zij is dol op de muizen: ze heeft er zelfs één tam gemaakt en een naam gegeven: Watson, naar het hulpje van Sherlock Holmes. Stel je voor dat hem iets overkomt! En dus bouwt Carl om haar tegemoet te komen een muislievende val. Als Watson toch om het leven komt, zijn de rapen gaar. Veerke vindt Carl een vieze muizenbeul en kijkt hem niet meer aan.
'Watson' gaat over een verstoorde en weer heroverde vriendschap, net als eerdere boeken van Martha Heesen. In het bekroonde 'Wolf' was het ook al een huisdier dat ruzie tussen twee buurkinderen veroorzaakte. Andere motieven kennen we uit 'De IJzeren hemel': de vertrouwensband met een grootouder, een tobbende, ietwat eenzame hoofdpersoon en het motief van de uitvinder als symbool voor de verbeeldingskracht.
Toch leest 'Watson' niet als een herhaling van zetten. De basisingrediënten mogen dan overeenkomen met die van 'Wolf', de uitwerking is origineler. Dat komt vooral doordat Carl een eigenaardiger jongen is dan de hoofdpersonen uit Heesens laatste boeken. Ze zet hem hartveroverend stoer neer, als een knul die niets moet hebben van meidengeneuzel en geen kans voorbij laat gaan dat te benadrukken. Maar de goede verstaander merkt wel hoe hij op Veerke met haar 'meertjesogen' gesteld is.
Des te pijnlijker dat hij deze ruzie niet kan oplossen met een uitvinding. Hij tekent wel drieëntwintig ontwerpen van handige machines, zoals een haarborstelautomaat en een spinnenvanger, en doet die bij haar in de brievenbus. Maar Veerke krijgt hij er niet mee terug.
In geen van haar boeken is Heesen te betrappen op mooischrijverij. Haar taal is altijd glashelder, het verhaal voor alle kinderen toegankelijk. Wat haar oeuvre uniek maakt, is de onverwachte diepgang, die je er desondanks in aantreft: eenvoudige zinnen krijgen soms plotseling een emotionele lading. Bijvoorbeeld als Veerke een nieuwe muis van Carl krijgt. Hij lijkt precies op Watson, maar ze begrijpen allebei dat hij het niet kan zijn. "Veerke aaide aldoor de muis. Hij moest zeker getroost worden omdat hij Watson niet was", schrijft Heesen. IJzersterk, zo'n zin, want de lezer voelt direct aan dat dit een aandoenlijk geval van projectie is.
Martha Heesen: Watson, of Hoe je een meisje verovert met 23 uitvindingen en 1 muis. Ill. Wim Hofman. Querido, Amsterdam. ISBN 9789045105819; 89 blz. € 12,95. Vanaf 6 jaar.
Lees ook de recensies over andere boeken van Martha Heesen:
|