Zestig spiegels - Harm de Jonge, Fabians Feest - Marit Törnqvist

'Twee boeken vol fantasie'
Door Bas Maliepaard

Trouw Boeken, 27 september 2014

Vorige

Na twee teleurstellende Kinderboekenweekgeschenken van populaire serieschrijvers gooit organisator CPNB het dit jaar over een andere boeg met Harm de Jonge (1939): een eigenzinnige auteur met een bijzonder oeuvre, die bij het grote publiek nog niet heel bekend is.

Sinds zijn debuut 'Steenkuib en rat' (1989) ontving De Jonge wel al een handvol Vlag & Wimpels van de Griffeljury en nominaties voor andere prijzen. Maar de verdiende 'grote' erkenning kwam pas in 2007 met de Woutertje Pieterse Prijs voor het prachtige 'Josja Pruis'. In 2012 volgde een Zilveren Griffel voor 'Vuurbom' en nu het Geschenk voor de zestigste Kinderboekenweek (1 t/m 12 oktober).

De Jonge schrijft altijd originele boeken over dezelfde thema's: jongensvriendschappen, buitenbeentjes, de kracht van verbeelding en de voorzichtige hunkering naar een meisje. En dat in een beeldende stijl, waarin steeds vaker  zelfverzonnen woorden opduiken, zoals 'luidkwek', 'hoedjemetoetje' en 'bibberkwijl'.

Het Kinderboekenweekgeschenk 'Zestig spiegels', in kleur geïllustreerd, is net als De Jonge's laatste boek 'Jonas en de visjes van Kees Poon' een tintelende lofzang op de fantasie. Dat begint al in het woord vooraf, waarin De Jonge uitlegt dat hij de schrijver is, maar net doet alsof hoofdpersoon Jurre Bazuin het boek heeft geschreven.

Jurre is een buitenbeentje, vooral omdat hij zó verlegen is dat hij nooit meer dan zes woorden achter elkaar zegt en niemand durft aan te kijken. Geen wonder dat hij zich geen raad weet nu hij een spreekbeurt moet houden. Gelukkig loopt hij letterlijk een meisje tegen het lijf, dat zich voorstelt als prinses Sippora von Singapoor. Ze hoort bij de kermisklanten en straatmuzikanten die zich ophouden in het vervallen Prinsenhuis. Het meisje beweert dat haar winkelwagentje een 'turboklotser' is - een botsautoachtig voertuig - en dat het Prinsenhuis zeven torens heeft. Aanvankelijk ziet Jurre dat allemaal niet, maar langzaam laat hij zich net als de aarzelende lezer meevoeren in haar  fantasie. "Ik moest mijn ogen even dichtknijpen om het goed te kunnen zien", vertelt hij. Sippora roept: "Als je gelooft dat  het gebeurt, dan gebeurt er wat je gelooft."

Na dat sterke begin bezoekt Jurre samen met Sippora de excentrieke bewoners van de zeven torens, die hem allemaal tips geven voor zijn spreekbeurt. Door de repeterende vorm van die bezoekjes sleept het middenstuk zich iets te lang voort, maar dankzij de kleurrijke beschrijving van de buitenissige figuren blijft het onderhoudend genoeg.

Zo heeft Mieke Muik uit de sprookjestoren een gezicht 'korstig als hardgebakken brood', Bizzie Burd uit de vogeltoren een kaal hoofd als van een gier en deelt de oude clown Boppe Klaun een geestige levensles: "Pas als het misgaat, is het gelukt." Om  clowns lachen we immers pas als ze onhandig zijn.

Het is een vol boekje geworden, dat wel, maar De Jonge maakt je knap bewust van hoe fantasie werkt. Want ondanks zijn woord vooraf ben je Jurre als 'echt' gaan ervaren en diens avonturen als 'fantasie'. En zelfs die belevenissen kun je je - dankzij de schrijver én je eigen verbeeldingskracht -  levendig voorstellen.

Ook 'Fabians feest' van Marit Törnqvist, het vrolijke Prentenboek van de Kinderboekenweek, gaat over fantaseren. Terwijl  zijn moeder druk op zoek is naar Fabians feestmuts, verzint hij hoe het feest er buiten uitziet. Misschien zijn er wel grachten vol limonade, een taart zo groot als een plein en lollybomen. En hoe zou het eigenlijk zijn als alle auto's zijn vervangen door olifanten? Zijn gehaaste moeder heeft duidelijk geen tijd voor het geratel van haar zoon. Maar als ze buiten komen, is alles wat Fabian heeft gefantaseerd uitgekomen.

Törnqvist is breed bekend van haar illustraties in het poëzieprentenboek 'Jij bent de liefste' van Hans en Monique Hagen. Het Gouden Penseel kreeg ze voor grimmiger tekeningen in 'Pikkuhenki' van Toon Tellegen en ook haar eigen boeken zijn meestal wat ernstiger van toon. Met 'Fabians feest' laat ze zich van een ongecompliceerde kant zien.

Het is een prentenboek als een snoepwinkel. Törnqvist pakt uit met een explosie van kleur en een aantal spectaculaire uitklappagina's, met steeds een verrassing eronder: een olifant of boomhutten vol feestvierders (sommigen met taarten op hun hoofd) en een oranjeroze limonaderivier met bootjes en twee zwemmers die er met een rietje meteen iets uit drinken. Een van de mooiste platen is die waarop Fabian en zijn moeder op een tak van de lollyboom zitten, om even uit te rusten van het feestgedruis.

Harm de Jonge: Zestig spiegels. Ill. Martijn van der Linden. CPNB. 96 blz. Van 1 t/m 12 oktober gratis bij besteding van ten minste € 10,- aan kinderboeken. Vanaf 9 jaar.

Marit Törnqvist: Fabians feest. CPNB. 36 blz. Van 1 t/m 12 oktober € 6,95. Vanaf 4 jaar. Bij dit boek is een gratis app  gemaakt voor iPad, iPhone en Android.

Lees ook de recensies van andere boeken van Harm de Jonge:

Lees ook het interview met Harm de Jonge uit Trouw: Lees ook het interview met Marit Törnqvist uit het tijdschrift Lezen:

Lees ook de recensies over andere boeken van Marit Törnqvist:

 

© Bas Maliepaard 2023 | Disclaimer | Ontwerp - pmsmt